Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Meslek Yüksekokulu
Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sağlık ve Rehberlik Merkezi
Orta DoÄŸu Teknik Ãœniversitesi, EÄŸitim Fakültesi, Beden EÄŸitimi ve Spor Bölümü ve SaÄŸlık ve Rehberlik Merkezi İçeceklerle alınan kafein miktarı ve kemik mineral yoÄŸunluÄŸu (KMY) arasındaki iliÅŸkiyi ayrıntılarıyla inceleyen kapsamlı çalışmalar sınırlıdır. Ayrıca kafein ve KMY arasındaki iliÅŸkiyi inceleyen çalışmaların sonuçları kafein miktarı ve kaynağına göre farklılık göstermektedir. Bu çalışmada içeceklerle alınan kafein miktarı ve KMY arasındaki iliÅŸkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Çayla alınan kafein ve KMY arasındaki iliÅŸki ayrıca incelenmiÅŸtir. Çalışma kapsamında KMY lomber omurga L2-L4 ve femur üst uç toplamında çift enerjili X-ışını absorbsiyometresiyle (DEXA) ölçülen ve eÅŸ zamanlı olarak Dünya SaÄŸlık Örgütünün (WHO) “Farklı ülkelerdeki olgular ve toplumlar arasında kalça kırığı risk faktörlerini örneÄŸin diyet ve fiziksel etkinlik baÄŸlamında inceleme formunu” dolduran 708 kadın, 307 erkek, toplam 1015 bireyin içeceklerle aldığı kafein miktarı verileri arasındaki iliÅŸki, ayrıca, 551 kadın, 260 erkek, toplam 811 bireyin çayla aldığı kafein miktarı verileri arasındaki iliÅŸkiler incelenmiÅŸtir.
Tüketilen kafein miktrarının L2-L4 KMY’nu bayanlar için istatistiksel olarak etkilemediÄŸi ancak erkeklerde etkilediÄŸi belirlenmiÅŸtir. Aynı zamanda her iki cins için de femur üst uç bölgesinde KMY’nu kafeinden etkilemediÄŸi sonucuna varılmıştır. Çayla alınan kafein miktarının her iki cins için de L2-L4 ve femur üst uç bölgelerinde KMY’nu etkilemediÄŸi belirlenmiÅŸtir. Sonuç olarak osteoporozun deÄŸiÅŸtirilebilir belirleyicilerinden birisi olan içeceklerle alınan kafein miktarı ile KMY arasındaki iliÅŸki incelendiÄŸinde cinse ve ölçümün yapıldığı bölgeye baÄŸlı farklılıkların olduÄŸu saptanmıştır. Özellikle erkeklerin L2-L4 omurgalarında KMY’nu korumak baÄŸlamında kafein tüketimini sınırlamalarının doÄŸru olacağı görüşüne varılmıştır.
Keywords : Kafein, Kahve, Kola, Çay, Osteopeni, Osteoporoz