Turkish Journal of Geriatrics 2012 , Vol 15, Issue 3
ALZHEİMER TİPİ DEMANS VE HAFİF BİLİŞSEL BOZUKLUĞU OLAN HASTALARIN DİKKAT, BELLEK VE YÖNETİCİ İŞLEVLER AÇISINDAN KARŞILAŞTIRILMASI
Gözde EMİK1, Banu CANGÖZ2
1Mutlu Çocuklar Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi, Psikoloji ANKARA
2Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Psikoloji Bölümü ANKARA
Giriş: Bu araştırmanın ana amacı, Alzheimer Tipi Demans (ATD) ve Hafif Bilişsel Bozukluk (HBB) tanısı almış hastalar ile sağlıklı yaşlı (Kontrol) katılımcıların bellek, dikkat ve yönetici işlevlere duyarlı nöropsikolojik test profillerini karşılaştırmaktır. İkincil amacı ise, ATD, HBB ve Kontrol gruplarını birbirinden başarılı olarak ayırt edebilen nöropsikolojik testlerden oluşan bir batarya için ön çalışma yapmaktır.

Gereç ve Yöntem: Çalışmaya 26 ATD ve 28 HBB olmak üzere toplam 54 hasta ve 29 sağlıklı yaşlı olmak üzere toplam 83 yaşlı birey katılmıştır. Katılımcılara belleği ölçmek amacıyla Wechsler Bellek Ölçeği Geliştirilmiş Formu (WMS-R); dikkat ve yönetici işlevleri ölçmek amacıyla dört adet nöropsikolojik test [Stroop Testi TBAG Formu (Stroop-TBAG), İz Sürme Testi (İST), İşaretleme Testi (İT) ve Raven Standart Progresif Matrisler Testi (RSPM)] uygulanmıştır.

Bulgular: Grup değişkeninin (ATD, HBB ve Kontrol Grupları) nöropsikolojik test puanları üzerindeki etkisi, eğitimin istatistiksel olarak kontrol edildiği tek yönlü MANCOVA (Multi-Variate Analysis of Covariance) ve tek yönlü ANCOVA (One-Way Analysis of Covariance) ile incelenmiştir. Yapılan analizler sonucunda bellek, dikkat ve yönetici işlevlere duyarlı nöropsikolojik testler, WMSR, Stroop-TBAG, İST, İT ve RSPM ATD grubunu HBB ve Kontrol gruplarından başarılı olarak ayırırken, HBB grubunu kontrol grubundan ayırt etmede başarısız olmuştur.

Sonuç: WMS-R, Stroop-TBAG, İST, İT ve RSPM testleri ATD grubunu HBB ve kontrol grubundan başarıyla ayırt edebilmektedir. Bu çalışmada, Alzheimer ve HBB hastaları için bir nöropsikolojik test bataryası oluşturmak üzere ön çalışma niteliğinde bir öneri sunulmuştur. Keywords : Demans; Alzheimer Hastalığı; Bellek; Dikkat; Yönetici İşlevler