Turkish Journal of Geriatrics 2014 , Vol 17, Issue 3
ORTA VE İLERİ YAŞLI KRONİK OBSTRUKTİF AKCİĞER HASTALARINDA EKSHALE KARBONMONOKSİD VE ARTERYEL KARBOKSİHEMOGLOBİN ÖLÇÜMÜ
Dilek ERGÜN1, Recai ERGÜN2, Ebru ERSOY ORTAÇ3, Cengiz ÖZDEMİR4, Gülbahar YÜCE2, Sadık ARDIÇ5
1Ankara Meslek Hastalıkları Hastanesi, Göğüs Hastalıkları ve Tüberküloz ANKARA
2Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Göğüs Hastalıkları ve Tüberküloz ANKARA
3Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Göğüs Hastalıkları ve Tüberküloz ANKARA
4Yedikule Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Göğüs Hastalıkları ve Tüberküloz İSTANBUL
5Acıbadem Ankara Hastanesi, Göğüs Hastalıkları ve Tüberküloz ANKARA
Giriş: Arteryel kandaki karboksihemoglobin ve ekshale edilen havada ki karbonmonoksid düzeylerinin inflamatuar marker olabileceği ileri sürülmektedir. Arteryel karboksihemoglobin konsantrasyonu arter kan gazı analizleriyle ölçülür ve ekshale karbonmonoksid ölçümünden de arteryel karboksihemoglobin konsantrasyonu düzeyi tahmin edilebilir.

Bu çalışmada hastalığın şiddeti ve arteryel karboksihemoglobin ile ekshale karbonmonoksid arasında ki ilişki araştırıldı. Kronik obstruktif akciğer hastalığının aktivitesinin monitorizasyonun da arteryel karboksihemoglobinin yararlı olup olmadığı da değerlendirildi.

Gereç ve Yöntem: Polikliniğe başvuran orta ve ileri yaşlı toplam 57 hasta ve kontrol grubu çalışmaya dahil edildi. Stabil dönemdeki kronik obstruktif akciğer hastaları ve kontrol grubu exsmoker idi. Karboksihemoglobin düzeyi hem arter kanında hem de venöz kanda ölçüldü ve arteriovenöz karboksihemoglobin konsantrasyon farkı hesaplandı. Ekshale karbonmonoksid konsantrasyonu hasta ve kontrol grubunda ölçüldü. İstatistiksel analiz SPSS 17.0 kullanılarak yapıldı.

Bulgular: Kırk dört kronik obstruktif akciğer hastası ve 13 kontrol grubu çalışmaya katıldı. Gruplar arasında yaş ve sigara içme süresi (paket/yıl) açısından fark saptanmadı.

Arteryel karboksihemoglobin konsantrasyonu kronik obstruktif akciğer hastalarında kontrol grubundan anlamlı olarak yüksekti (p<0.001). Arteryel karboksihemoglobin konsantrasyonu ile ekshale karbonmonoksid arasında korelasyon mevcuttu (p<0.001; r:0.71). Arteryel karboksihemoglobin birinci saniyedeki zorlu ekspirasyon volümünün yüzde prediktif değeri ile ters ilişki idi (p<0.001; r:0.71). Venöz karboksihemoglobin konsantrasyonu kronik obstruktif akciğer hastalarında kontrol grubundan yüksekti (p<0.05). Ekshale karbonmonoksid düzeyi hastalarda kontrol grubundan anlamlı derecede yüksekti (p<0.001).

Sonuç: Arteryel karboksihemoglobin kronik obstruktif akciğer hastalığının aktivasyonun monitorizasyonunda faydalıdır. Keywords : Yaşlı; Orta Yaşlı; Kronik Obstruktiktif Akciğer Hastalığı; Arteryel Karboksihemoglobin düzeyi; Solunum Fonksiyon Testi