2Ä°stanbul University, CerrahpaÅŸa Medical Faculty, Department of Algology, Ä°STANBUL
3 Necip Fazıl Hospital, Department of Neurology, KAHRAMANMARAŞ
4 Cumhuriyet University, Faculty of Medicine, Department of Neurolgoy, SİVAS Giriş: Yaşlı bireylerde uyku problemleri ile kognitif bozukluk arasındaki ilişki Türkiye’de bildirilmemiştir. Çalışmanın amacı yaşlı bireylerdeki uyku kalitesi ve gündüz uykululuk halinin kognitif fonksiyonlar ile ilişkisini belirlemek ve yaşlıların kognitif durumlarını etkileyen faktörleri araştırmaktır.
Gereç ve Yöntem: Basit seçkisiz örnekleme yöntemi ile Sivas il merkezinde yaşayan 60 yaş ve üzeri toplam 500 birey çalışmaya alınmıştır. Veri toplama aracı olarak Standardize Mini Mental Test, Pittsburg Uyku Kalitesi İndeksi ve Epworth Uykuluk Ölçeği kullanılmıştır.
Bulgular: İleri yaş, kadın cinsiyet, yalnız yaşama, düşük eğitim düzeyi ve düşük sosyoekonomik düzey ile düşük kognitif fonksiyon arasında anlamlı ilişki bulunmuştur. Gece uyku kalitesi bozuk olan katılımcılarda kognitif fonksiyon bozukluğu olanların oranı % 53,8 bulunmuştur (p<0,05). Gündüz uykululuk hali olanlarda kognitif fonksiyon bozukluğu olanların oranı % 63,7’tür (p<0,05). Lojistik regresyon analizine göre, uyku kalitesi bozuk olanlarda kognitif fonksiyon bozukluğu olma riski olmayanlara göre 4,17 kez fazla bulunmuştur. Gündüz uykululuk hali olanlarda kognitif fonksiyon bozukluğu görülmesi riski olmayanlara göre 3,48 kez fazla bulunmuştur.
Sonuç: Yaşlı bireylerde uyku kalitesinde bozukluk sıktır. Uyku kalitesi kötü olan ve gündüz uykululuk hali yaşayan yaşlılarda kognitif fonksiyon bozukluğunun daha fazla olduğu saptanmıştır.
Keywords : Yaşlılık; Uyku; Kognisyon