Turkish Journal of Geriatrics 2004 , Cilt 7, Sayı 2
YAŞLIDA FİZİKSEL, FİNANSAL ÖRSELENME VE İHMAL EDİLME(*)
Pembe KESKİNOĞLU, Hatice GİRAY, Metin PIÇAKÇIEFE, Nurcan BİLGİÇ, Reyhan UÇKU
Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı, İzmir
İl Sağlık Müdürlüğü, İzmir
Yaşlı nüfusun hızla artması, sosyal güvenlik ve destek sistemlerinin yetersizliği, kötüleşen ekonomik nedenlerle yük olarak görülen yaşlının örselenme ve ihmali de artmaktadır. Bu çalışmada İzmir ili İnönü Sağlık Ocağı Bölgesinde 65 yaş ve üzeri yaşlılarda fiziksel, finansal örselenme ve ihmal araştırılmıştır. Kesitsel bir çalışma yapılmış, sağlık ocağının 359 yaşlısından uygun örneklemeyle 204 yaşlı seçilmiştir. Oluşturulan anket formuyla yaşlılarla yüzyüze görüşülerek veri toplanmıştır. Fiziksel, finansal örselenme yaşlının bildirimine dayanarak, ihmal ise araştırmacıların yaşlının kişisel ve ev hijyeniyle ilgili gözlemlerinin değerlendirildiği bir ölçekle belirlenmiştir. Ayrıca sosyodemografik, ekonomik özellikleri, yaşadığı ev ve sağlığı ile ilgili değişkenler araştırılmıştır.
Örnekteki 204 yaÅŸlının %98.6’sına ulaşılmıştır. %61.2’si kadın, yarısı 65-69 yaÅŸ grubunda, %75’i okuma yazma bilmemekte, 23 yaÅŸlı yalnız yaÅŸamaktadır. YaÅŸlıların 3’ü(%1.5) fiziksel, 5’i(%2.5) finansal örselenme ile karşılaÅŸmış. 7’sinde(3.5) kesin ihmal bulgusu 58’inde(%28.9) olası ihmal bulgusu saptanmıştır. Olası ihmal bulgusu olan grupta, yaÅŸ ortalamasının ihmal olmayan gruba göre, yüksek olduÄŸu ve yakınlarının yaÅŸlının sorunları ile daha az ilgilendikleri bulunmuÅŸtur.
Sonuç olarak, Ä°zmir’e doÄŸudan göçün yoÄŸun olduÄŸu bir gecekondu bölgesinde yaÅŸlılarda fiziksel, finansal örselenme ve ihmalin düşük düzeyde olduÄŸu bulunmuÅŸ, geleneksel aile yapısı yaÅŸlının ihmal ve örselenmesine karşı bir koruma saÄŸladığı düşünülmüştür.
(*)7-11 Nisan tarihinde Antalya` da yapılan 1. Ulusal Yaşlı Sağlığı Kongresinde poster ödülü kazanmıştır.
Anahtar Kelimeler : Yaşlı, Fiziksel örselenme, Finansal örselenme, İhmal.