Turkish Journal of Geriatrics 2008 , Cilt 11, Sayı 3
YAÅžLILIK: SADECE KAYIP MI? BÄ°R AYRICALIK MI?
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı, ANKARA Yaşlılık sözcüğü yaşam süresinin geç dönemindeki gelişmenin devamını ve bireydeki değişimleri anlatır. Yaşlama bazı bilişsel ve duygusal değişiklikler meydana getirir. Bilişsel yaşlanmanın şekillenmesinde biyolojik ve sosyo-kültürel dinamikler önemli faktörlerdir. Bu nedenle, araştırmacılar bilişsel yaşlanmayı basitçe bir gerileme süreci olarak açıklamak yerine, potansiyel ve sınırlılıklarıyla birlikte açıklamalıdır. Bilişsel psikoloji bağlamında yürütülen çalışmaların büyük bölümü (deney desenleri, araç-gereçler ve yöntemler açısından) sınırlılıklar yaklaşımını desteklemek üzere planlanmaktadır. Bu nedenle, bizler yaşlılık resminin sadece bir yönünü görebilmekteyiz. Oysa, başarılı yaşlanma, yaşlanma sürecinin kazanç ve kayıplarını dengelemektir. Anılan başarılı yaşlanma modeli, yaşlanmanın sadece bir kayıplar dönemi olmadığını göstermesi açısından önemlidir. Bu makalede, bilişsel yaşlanma farklı boyutlarıyla irdelenecektir. Anahtar Kelimeler : Bilişsel yaşlanma, Kullan veya kaybet hipotezi, Akıcı zeka, Kristalize zeka, Bilgelik