Turkish Journal of
GERIATRICS

Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları BD.
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Geriatri BD., Ankara
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Sitoloji ABD., Ankara
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Biyoistatik ABD., Ankara İyot alım oranları bir popülasyonda görülen tiroid hastalıkları ve prevelanslarını etkileyen en önemli faktördür. Bu çalışmanın amacı orta derecede iyot eksikliği olan bir bölgede yaşayan yaşlılardaki tiroid hastalıkları spekturumu ve prevelansının modern yöntemler kullanılarak saptanmasıdır. Çalışmaya, yaş ortalamaları 71 (65-98) olan, tiroid fonksiyonlarını etkileyebilecek ciddi hastalığı olmayan 906 (610 kadın ve 296 erkek) yaşlı olgu alındı. Olguların %80'i Ankara doğumlu veya 40 yıldan uzun süredir Ankara'da ikamet etmekte idi. Tüm olgulardan detaylı tiroid hastalığı hikayesi alındıktan sonra, tiroid bezi palpasyonu ve tiroid ultrasonografisi yapıldı. Tiroid fonksiyon testleri ve otoantikorlar için kan örnekleri toplandı. Boyutları 1, 5 cm'den büyük olan nodüllere iğne aspirasyon biyopsisi, sTSH düzeyleri baskılanmış ve nodülü olan olgulara tiroid sintigrafisi yapıldı. Olguların %10'unun tiroid hastalığı hikayesi vardı. Palpasyonla %26, 8 olguda guvatr, %13, 6 olguda nodül saptandı. Ultrasonografik olarak ise %28, 2 olguda guvatr, %37, 4 olguda ise nodül saptandı. Toplam 124 olguya TİAB yapıldı. Bunlardan %89, 5'i benign sitolojik bulgular, %9, 7'si yetersiz materyal, %0, 8'i ise folliküler neoplazm olarak rapor edildi. Olguların 14'ünde (%1, 55) overt hipotiroidizm, 24'ünde (%2, 65) subklinik hipotiroidizm, 34'ünde (%3, 75) overt hipertiroidizm veya hipertiroidizm hikayesi, 56'sında (%6, 18) subklinik hipertiroidizm, 7'sinde (%0, 8) T3 toksikoz ve 1 (%0, 1) olguda papiller tiroid kanseri hikayesi vardı. Hipertiroidizm saptanan vakaların %73'ünde etyolojide toksik nodüler guvatr saptandı. Sonuç olarak orta derecede İE bölgesi olan Ankara'da yaşayan 906 yaşlı olgunun %15'inde tiroid fonksiyon bozukluğu saptanmıştır. Bu nedenle İE olan bölgelerde yaşayan yaşlıların tiroid fonksiyonlarına belli aralıklarla bakılması önerilebilir. Nodül saptanan olgularda ise önce sTSH bakılmalı, eğer sTSH baskılanmış bulunursa tiroid sintigrafisi yapılmalıdır. Anahtar Kelimeler : Yaşlılık, iyot eksikliği, tiroid fonksiyonları, epidemiyoloji, guvatr