Turkish Journal of
GERIATRICS

Gülhane Askeri Tıp Akademisi İç Hastalıkları Anabilim Dalı - Ankara İnsülin direncinin üç önemli bileşeni; artmış trigliserid düzeyi, azalmış HDL kolesterol düzeyi ve LDL kolesterol bileşimindeki değişikliklerdir. İnsülin direnci diğer taraftan hem direkt olarak aterosklerozun patogenezinde etkili olurken, hem de hipertansiyona yol açarak zararlı etki göstermektedir. Yaşla beraber insülin direnci ve salınmasında ortaya çıkan anormallikler obesite ve sedanter yaşam gibi değiştirilebilir faktörlere mi, yoksa bazı instriksik veya bilinmeyen başka faktörlere mi bağlıdır? İnsüline duyarlı bir enzim olan lipoprotein lipazdaki yetmezlik insülin direnci gelişen kişilerde görülen kalıntı partiküllerinin anormal seviyelerini açıklayabilir. İnsülin direnciyle ilişkili olarak artmış sodyum duyarlılığı da hipertansif hastalarda aterosklerotik kardiovasküler hastalıklar açısından önemli bir risk faktörüdür. Kilo kaybı, uygun diyet ve egzersiz ile yaşlılarda insülin direncinin kısmen tersine döndürülebileceği düşünülmektedir. Yaşlılarda yapılan klinik çalışmalar sırasında saptanan hiperinsülineminin, obezite ve kötü yağ dağılımına bağlı olduğu düşünülmektedir. Diğer taraftan, çok yaşlılarda, çapraz karşılaştırmalı çalışma bulguları, daha düşük kilolu ve daha düşük vücut yağı oranları olanlarda glikoz toleransının bozulduğu gösterilmiştir. Bu durumun, yaşla birlikte beta hücre fonksiyonlarında tedrici olarak gelişen fonksiyon kaybına bağlı olduğu ileri sürülmektedir. Yaşın insülinin hem salınması, hem de fonksiyonları üzerindeki etkileri değerlendirilirken, vücut üzerindeki etkileri de göz önünde bulundurulmalıdır. Yaşlanma sırasında renal arterde ortaya çıkan hem insülin duyarlığındaki bozukluk, hem de insüline bağlı vazodilatasyonda ortaya çıkan değişiklikler yaşa bağlı olarak gelişen hipertansiyonda önemli rol oynar. Keywords : Yaşlanma, Böbrek, İnsülin direnci, Ateroskleroz