Turkish Journal of Geriatrics 2009 , Cilt 12, Sayı 2
EVDE YAŞAYAN YAŞLILARDA İLAÇ KULLANIMI VE KENDİ KENDİNE İLAÇ KULLANIM YETİSİ
Selçuk Üniversitesi, Konya Sağlık Yüksekokulu, Halk Sağlığı Hemşireliği, KONYA Giriş: Çalışmanın amacı, evde yaşayan yaşlılarda ilaç kullanım özellikleri ve kendi kendine ilaç kullanım yetisini incelemektir.

Gereç ve Yöntem: Rastgele seçilen, 65 yaş ve üzerinde, kronik hastalığı olan ve araştırmaya katılmayı kabul eden 239 yaşlı çalışmaya alınmıştır. Verilerin toplanmasında bir anket formu, ilkokul ve daha fazla eğitimliler için Standardize Mini Mental Test (SMMT), eğitimsizler için Standardize Mini Mental Test (SMMT_E) ve Kısa Yetiyitimi Anketi (KYA) kullanılmıştır. İstatistiksel analizler için Ki Kare testi ve lojistik regresyon analizi kullanılmıştır.

Bulgular: İleri yaşta, düşük eğitimli, dul, yalnız yaşayan, yardım edecek kimsesi olmayan ve ekonomik durumu kötü olan yaşlıların ilaç kullanımında daha fazla sorun olduğu saptanmıştır (p<0.05). Kronik hastalık sayısı ve kullanılan ilaç sayısının fazla olması, ilaçlarının kullanım amacı ve yan etkisi konusunda bilgi sahibi olmama, verilen bilgiyi yeterli bulmama, fiziksel, sosyal ve aynı zamanda bilişsel yetersizlik kendi kendine ilaç kullanma yetisinde önemli faktörler olarak belirlenmiştir (p<0.05).

Sonuç: Evde yaşayan yaşlı bireylerde kendi kendine ilaç kullanımında yetersizlik yaygındır. Özellikle fiziksel ve sosyal yönden yeti yitimi olan, ilaç kullanımında yardımcısı ve yeterli bilgisi olmayan ileri yaştaki bireyler ilaç kullanım hataları ve buna bağlı olası sorunlar yönünden daha yakından izlenmelidir. Anahtar Kelimeler : Yaşlı, Polifarmasi, İlaç kullanım yetisi, Bilişsel yetiyitimi, Fiziksel-sosyal yetiyitimi