Turkish Journal of Geriatrics 2013 , Vol 16 , Issue 2
Erkan KAYA
Bursa Asker Hastanesi, Fiziksel Tıp ve Rehebilitasyon BURSA

Introduction

Balneoterapi kas iskelet sisteminin ağrılı durumlarında özellikle yaşlı popülasyon tarafından tercih edilen sıklıkla endikasyonun hastanın kendisi tarafından konulduğu alternatif bir tedavi yöntemidir. Günümüzde termal sularla tedavi yapılan balneoterapi merkezleri ağırlıklı olarak turizm mekanları olarak görülse de, termal sularla tedavi hastalar ve sağlık çalışanları tarafından endikasyonlarının ve kontroendikasyonlarının iyi bilinmesi gerektiği tamamlayıcı bir tedavi yöntemidir. Primer yaygın osteoartroz en yaygın balneoterapi endikasyonudur. Aktif kanser, aktif inflamatuar hastalıklar, ileri derecede kalp ve solunum yetmezliği, en sık bilinen balneoterapi kontrendikasyonlarıdır[1]. Bunların dışında balneoterapi kür programının kesilmesini gerektiren nadirde olsa çeşitli komplikasyonlarla karşılaşılabilir. Merkezimizde 72 yaşında erken hastada hemoptizi görülmesi nedeniyle kaplıca tedavisini sonlandırmak zorunda kaldık. Daha öncesinde hemoptizi şikâyeti olmayan ancak sık balgam çıkarma ve nefes darlığı olan hastada tedavinin ikinci gününde ağzından kan gelmesi şikâyeti oldu. Fizik muayenesinde patolojik bulgu saptanmayan hastanın çekilen (bilgisayarlı) toraks tomografisinde sol akciğer alt posterobazal segmentte pulmoner fibrizis sonucu ortaya çıkan kistik alanlar ve minimal traksiyon bronşektazileri izlendi (Şekil 1). Hemoptizi alt solunum yolarından kaynaklanan, kanlı balgam veya tükürmedir. Kanama odağı sıklıkla bronşiyal dolaşımdır. Hasta ve doktor açısından oldukça tedirgin edici olan hemoptizi altta yatan ciddi patolojileri işaret edebilir[2]. Ülkemizde bronşektazi, bronş karsinomu ve tüberküloz en sık hemoptizi nedenidir. Bilgisayarlı tomografi ve bronkoskopinin tanı koymada birbirine göre avantajları ve dezavantajları vardır[3]. İdeal olan her iki yöntemin kombinasyonudur. Bizde hastamızın toraks (bilgisayarlı) tomografisi sonuçlarına göre hemoptizinin bronşektaziden kaynaklanabileceğini düşündük ve kanama kontrolü için hastanın kaplıca tedavisini sonlandırdık. Hastaya ileri bir merkezde fiber optik bronkoskopi yaptırmasını önererek taburcusunu yaptık. Daha önce- sinde literatürde kaplıca tedavisine bağlı hemoptizi olgusu bildirilmemiştir. Gerçektende alt solunum yollarında sıcağa bağlı olarak vazodilatasyon gelişmesi nedeniyle hemoptizi görülebilir. Özellikle yaşlı hastalarla ilgilenen fiziksel tıp ve rehabilitasyon, dahiliye ve romatoloji uzmanlarının kaplıca tedavisi görmek isteyen bronşektazi, amfizem, asbestozis gibi rahatsızlığı olan yaşlı hastalarda nadirde olsa hemoptizi görülebileceğini bilmesi ve hastalarını bilgilendirmesi ile hastaların uygulanacak tedaviden zarar görmeden daha fazla fayda görmesini sağlayacaktır.

Şekil 1: Toraks tomografisinde sağ akciğer alt lob posterobazal segmentte pulmoner fibrizis sonucu ortaya çıkan kistik yapılar ve minimal traksiyon bronşektazileri.