Turkish Journal of Geriatrics 2018 , Vol 21, Issue 4
FREQUENCY OF POLYPHARMACY AND RISK FACTORS IN THE ELDERLYIN BURDUR
Özgür ÖNAL1, Elif DURUKAN2
1Süleyman Demirel University, Faculty of Medicine, Department of Public Health, Isparta, Turkey
2BaÅŸkent University, Faculty of Medicine, Department of Public Health, Ankara, Turkey
DOI : 10.31086/tjgeri.2018.61 Giriş: Polifarmasi yaşlılıkta çok sık görülür. Bu araştırmada Burdur ilinde yaşayan yaşlı bireylerde polifarmasi sıklığı ve neden olan risk faktörlerinin incelenmesi amaçlanmıştır.

Gereç ve Yöntem: Kesitsel tipte planlanan polifarmasi, ilaçların özellikleri, ilaç etkileşimi aşamalı bir çalışmanın birinci aşamasının (polifarmasi) yer aldığı bu araştırma, Burdur ili merkezi ve merkeze bağlı köylerde gerçekleştirildi. Burdur ili merkezde aile hekimlerine kayıtlı 65 yaş ve üzeri 11360 kişiden 400"ü sistematik örneklem yöntemiyle seçilmiştir. Kişilere sosyodemografik değişkenler ve akılcı ilaç tutumuna yönelik 30 soruluk anket uygulandı ve ikinci aşamada kişilerin evlerinde bulunan ve kendilerine ait olan kullandıkları veya şu an kullanmadıkları ilaçları getirmeleri talep edildi ve ilaçları kullanma ile ilgili davranışları belirli sorularla irdelendi.

Bulgular: Kişilerin evlerinde kendilerine ait yaklaşık olarak ortalama 6 farklı etken maddeli ilaç (5.95±4.30) olduğu belirlendi. İlaçların %64,9"unu düzenli olarak, %21.3"ünü ara sıra kullanılmakta ve %13.8"ini ise önceden kullanmış ancak şu anda kullanılmamakta olduğu saptandı. Düzenli olarak kullanılan, ara sıra kullanılan ve önceden kullanılmış olup şimdi kullanılmayan ilaç sayısı ortalaması ve standart sapması sırasıyla; 3.86±3.36, 1.27±1.75, 0.82±1.82"dir. Polifarmasi (5 ve üzeri aktif olarak ilaç kullanma) sıklığı %36.5"dir. Multivariate analiz sonuçlarına göre, kişide diyabet, hipertansiyon, solunum sistemi veya kardiyovasküler sistem (hipertansiyon dışı) hastalığı bulunması, görme bozukluğu yaşaması veya işitme rahatsızlığı bulunması toplam ilaç kullanımını anlamlı şekilde arttırmıştır (p<0.05).

Sonuç: Polifarmasiye yol açan asıl etkenin kronik hastalıklar ve kent merkezinde yaşam olduğu saptanmıştır; dolayısıyla kronik hastalıkların takibi ve azaltılmasına yönelik uygulamalar ve il merkezlerine akılcı ilaç kullanımı konusunda eğitim verilerek müdahale edilmesi gerekmektedir. Keywords : Polypharmacy; Aged; Chronic disease