Turkish Journal of Geriatrics 2000 , Vol 3, Issue 4
Yaşlılarda postür ve yürüme
O. Hakan GÃœNDÃœZ
Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı-İstanbul İnsan vücudunda tüm sistemlerde yaşlanma sürecinde birtakım değişiklikler görülür. Postür, denge ve yürüme de yaşlanma sürecinden etkilenir. Bu değişikliklerin geriatrik yaş grubunda dizabilite ile ilişkili olmasının yanında, ileri yaşlarda düşme oranındaki artışın da bir nedenidir. Erekt postürün avantajlarının yanında insan, vertebra ve alt ekstremitelerine daha fazla yük binmesi nedeniyle ileri yaşlarda birtakım problemler de yaşar. İleri yaşlarda tipik fleksiyon postürü edinilir. Boy kısalır, dorsal kifoz artar, servikal ve lomber lordoz azalır. Omuzlar düşük, skapula protraktedir. Kalça ve dizlerde fleksiyon vardır. Yüz ve ekstremitelerde azalan yağ dokusu abdominal bölge ve kalçalarda birikmeye eğilimlidir. Vücudun ağırlık merkezinin yeri değişir, yerçekimi çizgisi kayarak alt ekstremite eklemlerinin ekstansiyonunu imkansızlaştırır. İleri yaşlarda oldukça sık rastlanan Parkinson hastalığında tipik bir fleksiyon postürü izlenir. Postür ayrıca kardiyovasküler ve solunum sistemi patolojilerinden de etkilenir. Yaşlılar gerek dik postürün idamesinde, gerekse yürüme sırasında sıklıkla denge sorunları yaşarlar. Bunun nedenleri arasında duyusal inputun azalması, kas gücünde azalma, postüral cevapların latanslarında uzama ve vestibüler reflekslerin yavaşlaması sayılabilir. Yaşlıların yürüyüşünde normal ile anormal arasındaki çizginin tanımlanması zordur. Ortopedik veya nörolojik nedenlere bağlanamayan tipik yaşlı yürüyüşü olan senil yürüme kısa adımlar, daha geniş yürüme tabanı ve adım değişiklikleri yanında yürüme hızında yavaşlama, eklemlerindeki açısal hareketler ve kol salınımlarında azalma ile karakterize olup, genel olarak daha güvenli bir yürüyüştür. Keywords : Yaşlı, Yaşlanma, Postür, Yürüme, Denge