Turkish Journal of
GERIATRICS

Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı ANKARA Yaşam kalitesi (YK) kavramı, bireyin fiziksel, sosyal, psikolojik alanlarda iyilik algısı ile birlikte günlük yaşamından aldığı doyumu içermektedir. Çok boyutlu bir kavram olan sağlıkla ilgili yaşam kalitesi (SİYK) ise, çeşitli açılardan bir hastalığın etkisi ile ilgili genel sağlık algısını kapsayan bir yapıdır. Demansın doğası hastalarda SİYK'nin öz bildirim yoluyla değerlendirilmesini güçleştirmektedir. Ancak SİYK'nin öznel doğası da yakınlar aracılığıyla değerlendirme yapmayı kısıtlamaktadır. Şiddetli demansı olan hastaların bile YK hakkında değerlendirme yapabildikleri bildirilmektedir. Hastaların bilişsel bozukluklarından çok söz etmedikleri, sağlık durumlarının YK'ni önemli düzeyde etkilemeyebildiği öne sürülmüştür. Ancak hastaların öz bildirimine dayanan ve yakınların yaptığı değerlendirmelerin bir arada YK ölçümlerine yansıması gerekmektedir. Bakım verenlerin YK'lerinin olumsuz etkilendiğine ilişkin de çok sayıda çalışma bulunmaktadır. Hastaların davranışsal, bilişsel ve işlevsel bozuklukları, önemli oranda yük ve sıkıntıya neden olabilmektedir. Bakım verme yoğunluğu ve baş etme becerilerinin ya da desteğin düşük olması, yine durumu kötüleştirmektedir. Aileye müdahale yöntemleri olmakla birlikte, ekonomik ve sağlık sistemi ile ilgili güçlükler, bakım verenlerin ihtiyaçları olan yardımı alabilmelerini engellemektedir. Bakım verenin YK, hastanın evde bakımının sürdürülebilmesi ve yaşam süresi için önemlidir. Keywords : Demans/psikoloji; Bakımveren/psikoloji; Yeti yitimi değerlendirmesi; Yaşam kalitesi/psikoloji