Turkish Journal of Geriatrics 2011 , Vol 14, Issue 2
DÃœNYA SAÄžLIK ÖRGÃœTÃœ – AVRUPA “YAÅžLANMA TUTUMU ANKETÄ° (AAQ)” TÃœRKÇE SÃœRÃœMÃœNÃœN (AYTA-TR) PSÄ°KOMETRÄ°K ÖZELLÄ°KLERÄ°
Erhan ESER1, Gül SAATLİ GERÇEKLİOĞLU2, Sultan ESER3, Caner FİDANER4, Pınar BAYSAN5, Tümer PALA6, Pınar DÜNDAR1
1Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı MANİSA
2Dokuz Eylül Üniversitesi Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı İZMİR
3İzmir İl Sağlık Müdürlüğü Kanser İzlem ve Denetim Merkezi İZMİR
4İzmir İl Sağlık Müdürlüğü Bornova Sağlık Grup Başkanlığı İZMİR
5Tokat İl Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şubesi TOKAT
6Sağlık Bakanlığı Hudut Sahiller Aliağa Birimi İZMİR
Giriş: Bu çalışma Dünya Sağlık Örgütü - Avrupa Yaşlanma Tutumu Anketi Türkçe sürümünün psikometrik çözümlenmesi amacıyla yapılmıştır.

Yöntem ve Gereç: Toplam 24 sorudan oluÅŸan DSÖ - Avrupa YaÅŸlanma Tutumu Anketi (AYTA), her biri 8 soru içeren üç boyuttan (Psikososyal Kayıp -PK, Bedensel DeÄŸiÅŸim –BD ve Psikososyal GeliÅŸme –PG ) (min 8 max 40) oluÅŸur. Puan arttıkça algılanan yaÅŸam kalitesi de iyileÅŸmektedir. Bu çalışmada, 22merkezli AB 5.çerçeve QLRT-2000-00320 projesinin Türkiye verileri (n=833) sunulmuÅŸtur. Güvenilirlik (iç tutarlılık, madde analizi) ve Geçerlilik analizleri (Yapısal, BirleÅŸim-Ayrışım geçerliliÄŸi ve Bilinen gruplar) uygulanmıştır.

Bulgular: Yaşlılarının %38.7'si erkek, %32.3'ü evde desteksiz yaşamaktadır.Yaş ortalaması 72.7± 6.1'dir. PK, BD ve PG boyutlarının alfa değerleri sırasıyla 0.75, 0.74 ve 0.62dir. 'dir. BD boyutunda yer alan 7 no-lu soru ve PG boyutundaki 4 nolu soru iç tutarlılığı bozmaktadır. Yaş ve Gelir algısı kötüleştikçe tüm boyut skorları düşmektedir (p<0.05). Gelirden ve nesnel sağlıktan en çok etkilenen alan BD alanıdır (EB=0.50). PK ve BD skorları, evli, evde destek alarak yaşayanlarda daha yüksektir (p>0.05). Doğrulayıcı faktör analizi, BD boyutunda tatmin edici (RMESEA= 0.09; KUİ=0.93) PK boyutunda sınırda, PG boyutunda zayıf uyum göstermiştir. WHOQOL-BREF, WHOQOL- OLD ve YDÖ ile AYTA-TR olumlu birleşim-ayrışım geçerliliği göstermiştir.

Sonuç: Bu araştırmanın bulguları ATYA-TR'nün Türk yaşlılarında kullanılabileceğini ancak Psikososyal Gelişme boyutundan elde edilecek sonuçların dikkatle yorumlanması gerektiğini ortaya koymuştur. Keywords : Yaşlı; Veri Toplama Formu; Türkiye; Yaşam Kalitesi