Turkish Journal of Geriatrics 2013 , Vol 16, Issue 3
AKUT ZEHİRLENME NEDENİYLE BİR ÜNİVERSİTENİN ACİL KLİNİĞİNE BAŞVURAN GERİATRİK HASTALARIN DEĞERLENDİRİLMESİ
Celal KATI1, Akan KARAKUS2, Mehmet ALTUNTAŞ1, Latif DURAN1, Fatih İLKAYA3, Coşkun KAYA4, Hasan ALAÇAM5, Yücel YAVUZ1
1Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Anabilim Dalı SAMSUN
2Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Eğitimi Anabilim Dalı SAMSUN
3Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Farmakoloji Anabilim Dalı SAMSUN
4Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Nefroloji Bilim Dalı SAMSUN
5Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı SAMSUN
Giriş: Ülkemiz ve dünyada, yaşlı insan nüfusunun, giderek arttığı belirtilmektedir. Çalışmamızın amacı, yaşlılarda önemli bir sağlık sorunu olan, akut zehirlenme olgularının özelliklerinin araştırılmasıdır.

Gereç ve Yöntem: Ocak 2005-Aralık 2011 tarihleri arasında bir üniversite acil kliniğine akut zehirlenme nedeniyle başvuran 65 yaş ve üzeri hastaların tıbbi dosyaları incelendi. Zehirlenmenin kaynağı ve nedenleri, hastaların demografik özellikleri geriye dönük olarak değerlendirildi.

Bulgular: Acil kliniğine akut zehirlenme nedeniyle başvuran toplam 3106 hastanın, 126'sı (%4.06) geriatrik yaş grubunda idi. Yaş ortalaması 73.36 ± 6.38 olarak saptandı. Hastaların 67'si (% 53.2) erkek, 59'u (%46.8) kadındı. En sık görülen akut zehirlenme nedenleri şu şekildeydi: 68 (%54) olgu ilaç zehirlenmesi, 34 (%27) karbon monoksit zehirlenmesi ve 16 (%12.7) tarım ilacı zehirlenmesi. Zehirlenmelerin 105'i (%83.3) kaza kaynaklı, 16'sı (%12.7) özkıyım kaynaklıydı. Kaza kaynaklı zehirlenmelerin 57'sinin (%45.2) reçeteli ilaç kullanımına bağlı olarak meydana geldiği saptandı. Tarım ilacı kullanarak özkıyım riskinin, diğer nedenlere oranla anlamlı olarak yüksek olduğu izlendi (OR=4.09, p=0.03).

Sonuç: Bu çalışma sonuçları ışığında, reçeteli ilaçların uygun olmayan şekilde kullanımının geriatrik hastalarda en sık zehirlenme nedeni olduğunu tespit ettik. Geriatrik hastalarda ilaca bağlı zehirlenmelerin önlenmesine yönelik, halk sağlığı programlarının geliştirilmesine gereksinim olduğu görüşündeyiz. Karbon monoksit ve tarım ilacı zehirlenmelerinin önlenmesine yönelik, yaşam alanları içinde gerekli güvenlik tedbirlerinin alınmasının gerekli olduğu düşüncesindeyiz. Keywords : Geriatri; Toksikoloji; Acil Servis; Hastane