2Karabuk University, Department of Social Services, KARABUK Giriş: Beklenen yaşam süresinin uzaması hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkelerde yaşlı nüfusun artmasına neden olmuştur. Yaşlı nüfusun artmasıyla birlikte, yaşam kalitesinin korunması ve yükseltilmesi önemli bir konu haline gelmiştir. Yaşlılıkla ilgili yapılan pek çok çalışmada bireylerin yaşam doyumları ile yaşam kaliteleri arasında güçlü bir ilişki olduğu saptanmıştır. Bu çalışmada da yaşam doyumu ve yaşam kalitesi arasındaki ilişkide günlük yaşam aktivitelerinin aracı etkisi incelenmiştir.
Gereç ve Yöntem: Araştırmanın örneklemini Karabük ilinde yaşayan yaşlılar oluşturmaktadır. Çalışma 65 ve üstü yaş grubunda olan, tedavi veya kontrol amacı ile “100. Yıl Aile Sağlık Merkezi’ne başvuran toplam 360 yaşlı birey ile yürütülmüştür. Veriler Yaşam Doyumu Ölçeği, Yaşlılar için Dünya Sağlık Örgütü Yaşam Modülü, Enstrümantal Günlük Yaşam Aktiviteleri ve demografik bilgi formu ile toplanmıştır. Yaşlı bireylerin yaşam kaliteleri üzerinde etkili olan faktörleri analiz etmek amacıyla “aşama sıralı regresyon” analizi uygulanmıştır.
Bulgular: Yaşlı bireylerin günlük yaşam aktivitelerini bağımsız sürdürme düzeyleri yükseldikçe, yaşam doyumu ve yaşam kaliteleri arasındaki ilişki de güçlenmektedir.
Sonuç: Çalışmada yaşam doyumu yaşlı bireylerin yaşam kaliteleri üzerinde pozitif bir etkiye sahip iken, günlük yaşam aktivitelerinin yaşam kalitesinin belirleyicisi olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Bununla birlikte günlük yaşam aktivitelerinin yaşam doyumu ve yaşam kalitesi arasındaki ilişkide aracı bir role sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Keywords : Yaşlı; Yaşam doyumu; Yaşam kalitesi; Enstrümantal günlük yaşam aktiviteleri