Turkish Journal of Geriatrics 2018 , Cilt 21, Sayı 3
YAÅžLI HASTALARDA KOGNÄ°TÄ°F FONKSÄ°YONLARIN SPÄ°ROMETRÄ°K DEÄžERLENDÄ°RMEYE ETKÄ°SÄ°
Åžule TAÅž GÃœLEN1, Emel CEYLAN1, Fisun KARADAÄž1, Onur YAZICI1, Osman ELBEK2, Ä°mran KURT OMURLU3
1Adnan Menderes University, Faculty of Medicine, Department of Chest Disease, Aydin, Turk
2Kadıköy Florence Nightingale Medical Center, Chest Disease Clinic, İstanbul, Turkey
3Adnan Menderes University, Faculty of Medicine, Department of Biostatistic, Aydın, Turkey
DOI : 10.31086/tjgeri.2018344052 Giriş: Yaşlı hastalarda spirometriye uyum zor olabilmekte bu da tanı ve tedavide yetersizliklere neden olmaktadır. Özellikle kognitif fonksiyonlardaki bozulmaya bağlı spirometri ölçümlerinin kalitesi ile ilgili çelişkili yayınlar mevcuttur. Çalışmada 65 yaş üzerindeki kişilerde kognitif fonksiyonların spirometri süresi ve solunum fonksiyon testi (SFT) parametreleri üzerine etkisinin araştırılması amaçlanmıştır.

Gereç ve Yöntem: Çalışmaya Ocak 2015 ile Haziran 2015 tarihleri arasında hastanemiz solunum fonksiyon laboratuvarına başvuran daha önce SFT yapılmamış olan 45 yaş üzeri toplam 336 olgu alındı. Olguların yaş, kilo, boy, eğitim düzeyi, geçmiş tıbbi öyküleri ve alışkanlıkları, SFT ve standardize mini mental test (MMSE) sonuçları kaydedildi. Olgular 65 yaş üstü (grup 1) ve 45-65 yaş arası (Grup 2) olacak şekilde sınıflandırıldı. MMSE" de 30 puan üzerinden yapılan değerlendirmede 24 puan ve üzeri normal, 18-23 puan arası hafif kognitif bozukluk olarak kabul edildi.

Bulgular: Olguların 132"si Grup 1"de, 204"ü Grup 2"de idi, her iki grubun erkek ve kadın oranları benzerdi (p=0.053). Altı (%1.8) olgunun spirometreleri uygun şekilde yapılmadığından değerlendirmeye alınmadı. Grup 1"de postbronkodilatatör FEV1%, FVC %, FEV1/FVC % değerleri ile MMSE puanları kontrol grubuna kıyasla anlamlı olarak daha düşük bulundu (p= <0.001, <0.001). Spirometri süresi ve manevra sayısı bakımından 2 grup arasında fark saptanmadı. MMSE'nin korelasyon analizinde yaş ve spirometri manevra sayısı ile negatif, FEV1 % ve FVC % değerleri ile pozitif korele olduğu bulundu. Grup 1"de obstrüktif solunum fonksiyon bozukluğu daha fazla idi. Lojistik regresyon analizinde obstrüksiyon için etkili faktörler; yaş, VKİ ve sigara içme öyküsü idi.

Sonuç: Verilerimiz yaşlı olgularda spirometri öncesi kognitif fonksiyonları değerlendirmenin hem spirometri kalitesine hem de spirometri süresine olumlu katkı sağlayacağına işaret etmektedir. Anahtar Kelimeler : Spirometri; Bilişsel durum; Yaşlanma ve Demans testleri