Turkish Journal of
GERIATRICS

Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Ankara Yaşlılık 60 yaş ve üzeri olarak değerlendirildiğinde tüm dünyada nüfusun hızla büyüyen bir parçası olduğu görülmektedir. Bugünkü duruma göre yaşlıların demografik karekterleri gelecekte farklı olacak ve bu değişim sağlık sektörünün yapılanmasında büyük bir etki yaratacaktır. Yaşlı sağlığının izlenmesinde en önemli yöntemlerden biri antropometridir. Antropometri; tüm yaş gruplarında insan vücudunun fiziksel boyutlarının, orantılarının ve kabaca bileşiminin ölçülüp değerlendirilmesidir. Elde edilen değerlerin standartlarla veya referans verilerle karşılaştırılarak beslenme ve sağlık durumu değerlendirilebilmektedir. Antropometri bireysel ve toplumsal özellikleri basit ve güçlü bir tahmin edici olup ilerki yıllarda oluşabilecek hastalık, sağlık, fonksiyonel bozukluklar ve mortalitenin hastalıklarla ilişkisini gösterir. Antropometrik veriler hastalıkların izlenmesi veya tesbit edilmesin de önemlidir. Bununla birlikte yaşlılarda antropometrik yöntemler yeni ve değerlendirilmesinde güçlükler vardır. Antropometrik indikatörlerin sonuçları özel durumlara göre değişim gösterebilir ki bunlar yaşa bağlı biyolojik değişimler, hastalıklar, kohort etkileri, yüzyıllık eğilimler, çocuklukta geçirilen hastalıklar, sigara içme, diyet, ekzersiz ve sosyo-ekonomik faktörlerdir. Orta yaş yetişkinlerde şişmanlık önemli bir halk sağlığı problemidir, pek çok ülkede 2. ve 3. derece şişmanlık (BKİ> 30) prevelansı % 40 ve daha fazladır. 65 yaş üzeri bireylerde şişmanlığın sağlık riski tam anlamıyla açık olamamakla birlikte toplumsal veriler yaşlılıktaki orta düzeyde şişmanlığın ölümlülükte azalmayla ilişkisi olduğuna işaret etmektedir. 80 yaşın altındaki yaşlılarda zayıflık ve yağsız vücut kitlesinin kaybı şişmanlıktan daha önemli bir problem olabilir, ancak yaşlılarda yüksek bel kalça oranının risk faktörü olup olmadığı henüz açık değildir. Akut ve kronik hastalıklarda sağlık durumunun ve sonuçlarının incelenmesinde yağlı ve yağsız vücut kitlesi önemlidir. Malignite, AIDS ve bazı akut hastalıklarda olduğu gibi kiritik hastalıklarda sağ kalım için yağsız vücut kitlesi basit ancak çok önemli bir tahmin edicidir. II. Dünya Savaşı sırasında Varşova Gettolarından elde edilen verilere göre açlık durumunda yağsız vücut kitlesinin % 40'dan fazlasının kaybının ölümcül olduğu gösterilmiştir. Aynı kritik durum AIDS ve yaşlanmanın normal süreci içinde geçerlidir. Anahtar Kelimeler : Yaşlı, Beslenme durumu, Antropometri, Yaşlanma ve antropometri