Turkish Journal of
GERIATRICS

Sayın Editör, Bir Pratisyen Hekim ve 1. Basamak saÄŸlık çalışanı olarak “geriatri” konusunda düşüncelerimi sizinle paylaÅŸmak istiyorum. DoÄŸumla ölüm arasında geçen süredir “yaÅŸam” ve sadece bu yaÅŸamın bir bölümüdür “yaÅŸlılık”. SaÄŸlık ise her yaÅŸta korunması ve geliÅŸtirilmesi gereken bir kavramdır. YaÅŸamanın temel sonucu olan yaÅŸlılığa da yaÅŸamın diÄŸer tüm evreleri gibi bu gözle bakmak gerekir. Pratisyen Hekim ve 1. basamak gözüyle “geriatri”ye yaklaşım da bu temel üzerine kuruludur. ÇaÄŸdaÅŸ hizmet anlayışı içinde Pratisyen Hekimlik , tüm iç dinamiÄŸiyle, kendi özgün mesleki eÄŸitimi olan ayrı bir tıp disiplini ve ayrı bir uzmanlık alanıdır. Pratisyen hekim, insan yaÅŸamının bütünlüğü içinde, bireyleri ve toplumu fiziksel, ruhsal ve sosyal yönleri ile bir bütün olarak deÄŸerlendirerek, saÄŸlık hizmetlerinin hastaların yanı sıra saÄŸlıklı bireylere de gerektiÄŸini bilen hekimdir. Yine pratisyen hekim; koruyucu, geliÅŸtirici, tedavi edici saÄŸlık hizmetlerini bütünlük içinde sunabilen, hizmet sunduÄŸu toplumun saÄŸlık sorunlarının saptanması, çözüm üretilmesi ve elde edilen sonuçların yaÅŸama geçirilmesi için ekibiyle birlikte çalışan hekimdir. ÇaÄŸdaÅŸ saÄŸlık örgütlenmesi içinde sektörler arası iÅŸbirliÄŸinin ve ekip çalışmasının gerekliliÄŸini bilen, bireye ve topluma yaÅŸadıkları çevreden ve kültürden soyutlamadan doÄŸal ortamları içinde hizmet sunabilen, sürekli bakımını üstlendiÄŸi bireyler ve topluma sevk zinciri içinde yaÅŸ, cinsiyet, organ, sistem ve hastalık ayrımı yapmadan birinci basamak saÄŸlık hizmeti verebilen ve diÄŸer basamaklardaki hizmetleri de yönlendirip izleyebilen pratisyen hekim, geriatri konusuna da bu temel prensiplerle yaklaşır. Hızla geliÅŸen tıp bilimi bugün 50 kadar uzmanlık dallarını ve alt dalları ortaya çıkarmıştır. Bu kaçınılmaz durumda saÄŸlık hizmetini alan insanların, ortaya çıkan saÄŸlık sorunları karşısında hangi uzmanlık alanından yararlanması gerektiÄŸini belirlemesi bile olanaksız duruma gelmiÅŸtir. Parçalara ayrılmış bir iÅŸin parçaları arasında eÅŸgüdümü saÄŸlamak, bütünleÅŸtirme faaliyetini oluÅŸturur ve bu bir zorunluluktur. Uzmanlık alanlarına ayrılan tıp biliminde insanların saÄŸlık bakımını “bütünleÅŸtirici” iÅŸleviyle ayrı ve temel bir uygulama ve uzmanlık alanı olan pratisyen hekimlikte yaÅŸlılara yaklaşım, bebek-çocuk, gebe-kadın, gençler ve işçiler gibi toplumun tüm risk gruplarında olduÄŸu gibi pratisyen hekimin bütüncül yaklaşımı ve saÄŸlığı bütünleÅŸtirici iÅŸlevine uygun olacaktır. Risk gruplarına yaklaşımın ana prensibi, öncelikli ve sürekli hizmet/bakım ilkesiyle koruyucu-esenlendirici-geliÅŸtirici hekimlik uygulamaktır. Bu anlayış içinde birinci basamak saÄŸlık ekibinin saÄŸlık ocağı bölgesinde yürüttüğü çevre saÄŸlığı hizmetleri, yaÅŸlılar için son derece önemli olan saÄŸlıklı çevre saÄŸlamaya yöneliktir. Bireye ve topluma yönelik eÄŸitim çalışmaları ise toplumun yaÅŸlılara ve yaÅŸlanmaya yaklaşımını olumlu yönde geliÅŸtirmeyi amaçlar. YaÅŸlı hasta birçok karmaşık ve pek çok uzmanlık alanını aynı anda ilgilendiren bir patoloji ile kliniklere baÅŸvurabilir. Bu nedenle yaÅŸlı bireyin deÄŸerlendirilmesi yapılırken hastalık, organ yada sistem bazında yaklaÅŸmak yerine fiziksel, psikososyal, fizyolojik ve fonksiyonellik açısından tam bir bütünlük içinde yaklaşım gereklidir. Asıl olan ise bireyin saÄŸlıklı yaÅŸlanması ve topluma yük olan deÄŸil fayda saÄŸlayan aktif bir birey olarak kalabilmesi gerekliliÄŸidir. Geriatri biliminin asıl amacı ve gerekliliÄŸi de bu olmalıdır. Bu yüzden, yaÅŸlı saÄŸlığının korunması ve saÄŸlıklı yaÅŸlanma; bilinçli birinci basamak yaklaşımı olmadan tek başına 2. basamağın üstesinden gelebileceÄŸi konular deÄŸildir. Bu pek çok diÄŸer yönleriyle multidisipliner bir konudur ve mutlaka bir ekibin iÅŸidir. Sonuç olarak, insan yaÅŸamı her döneminde deÄŸerlidir. YaÅŸlanmanın doÄŸum öncesinden baÅŸlayan bir süreç olduÄŸu bilinciyle yaÅŸamın her döneminde saÄŸlığın korunması ve geliÅŸtirilmesi saÄŸlıklı yaÅŸlanma için en temel gereksinimdir. Topluma bu gözle bakmak, insanı çevresiyle bir bütün olarak deÄŸerlendirmek ve saÄŸlık hizmetini saÄŸlıklılığı geliÅŸtirmek hedefiyle sunmak pratisyen hekimin ve 1. Basamak saÄŸlık ekibinin en temel iÅŸi ve görevidir. Saygılarımla, Dr. Rıdvan YILMAZ
Pratisyen Hekim
Pratisyen Hekimlik DerneÄŸi yayını “Genel Pratisyen” dergisi editörü.