Turkish Journal of Geriatrics 2004 , Cilt 7, Sayı 2
Ä°NÖNÃœ SAÄžLIK OCAÄžI BÖLGESÄ°’NDEKÄ° YAÅžLILARDA EV İÇİ KAZALAR
Pembe KESKİNOĞLU, Hatice GİRAY, Metin PIÇAKÇIEFE, Nurcan BİLGİÇ, Reyhan UÇKU
Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı, İZMİR
İl Sağlık Müdürlüğü, İZMİR
65 yaÅŸ ve üzeri yaÅŸlılarda ev içi kaza sıklığını ve risk faktörlerini belirlemek için, Ä°zmir ili, Ä°nönü SaÄŸlık Ocağı Bölgesinde kesitsel-analitik araÅŸtırma yapılmıştır. Çalışmanın evreni Ä°nönü SaÄŸlık Ocağı Bölgesinde yaÅŸayan 65 yaÅŸ ve üzeri 359 kiÅŸidir. Hesaplanan örnek büyüklüğü 186’dır (prevalans=0.5, sapma=0.05, Güven Aralığı %95). Küme örneklemeyle seçilen iki ebe bölgesindeki 204 yaÅŸlı, örneÄŸi oluÅŸturmuÅŸtur. Bağımlı deÄŸiÅŸken; son 6 ayda ev içi geçirdiÄŸi kazalardır. Bağımsız deÄŸiÅŸkenler; yaÅŸlının demografik, ekonomik, yaÅŸanan ev, saÄŸlık durumu ile ilgili özelliklerdir. Veri yüzyüze görüşülerek anketle toplanmış, veri çözümlemesinde Ki-kare ve Student-t testi ve lojistik regresyon uygulanmıştır. %98.6’sına ulaşılan 204 yaÅŸlının, yaÅŸ ortalaması 70.8’dir. %91’i eÄŸitimsizdir.
%11.4’ü yalnız yaÅŸamakta ve hemen hemen hepsi gecekonduda oturmaktadır. %25.9’unun sosyal güvencesi bulunmamakta, %42.3’ü yaÅŸlılık aylığı almaktadır. Son 6 ayda 77 yaÅŸlı (%38.3) kaza geçirmiÅŸtir. Kazaların 2/3’ü kayma ve düşmedir. Kadın olması (p=0.000), yalnız yaÅŸaması (p=0.04), saÄŸlığının orta-kötü-çok kötü olması (p=0.002), ev içinde eÅŸyaların düzensizliÄŸi (p=0.01), kaza varlığını anlamlı olarak arttırmaktadır. Lojistik regresyon analizinde, kadınlarda (p=0.000) ev içi kazaların erkeklere göre 3.9 kat daha fazla olduÄŸu bulunmuÅŸtur. Sonuç olarak, sosyoekonomik düzeyi düşük bir bölgede, yaÅŸlılarda son 6 ay içinde kaza sıklığı yüksektir, en önemli etken cinsiyettir.
Anahtar Kelimeler : Yaşlı, Eviçi kaza, Prevalans, Risk faktörü.