Turkish Journal of Geriatrics 2004 , Cilt 7, Sayı 4
Ä°LERÄ° YAÅž AKUT STROK HASTALARINDA PROTEÄ°N C AKTÄ°VÄ°TESÄ° VE REZÄ°STANSI
Ayşegül ÇAKIR, Şerefnur ÖZTÜRK, Şenay ÖZBAKIR
Ankara Numune EÄŸitim ve AraÅŸtırma Hastanesi 1. Nöroloji KliniÄŸi, ANKARA Özellikle genç hasta populasyonu arasında rutin olarak araÅŸtırılan hiperkoagulabilitenin, ileri yaÅŸ akut strok hasta grubundaki yeri tartışmalıdır. Bu çalışmada, endogen antikoagulan olan Protein C aktivitesi (PCA) ile aktive protein C rezistansının (APCR) yaÅŸ, lezyon özellikleri, klinik, prognoz ve diÄŸer risk faktörleri ile baÄŸlantısı, ileri yaÅŸ grubundaki akut iskemik strok hastalarında araÅŸtırıldı. Akut iskemik strok tanısı ile izlenen 22 kadın ve 25 erkek, toplam 47 hastada PCA ile APCR strokun ilk 3 gününde çalışıldı. Çalışmaya alınan hastaların yaÅŸ ortalaması 66±16 olarak tespit edildi. APCR deÄŸerleri hastanın 10’ nunda normal laboratuvar deÄŸerlerinin dışında, PCA ise 9 hastada anormal düzeyde bulundu. Prognostik deÄŸerlendirme olarak, ilk 10 günde hayatta kalmalarına göre yapılan gruplandırmada ise, PCA, hayatta kalanlarda eksitus olanlara göre belirgin olarak yüksekti (p=0.017). Diabetes mellitusu olan ve olmayan hasta grupları hemostatik parametreler ve PCA için karşılaÅŸtırıldığında, diabeti olan grupta olmayan gruba göre istatiksel olarak belirgin anlamlılıkta düşüklük tespit edildi (p=0.038). PCA’nın açlık kan ÅŸekeri, CRP ve fibrinogen ile negatif korelasyon gösterdiÄŸi tespit edildi. PCA anormalliÄŸi eksitus olan hastalarda yüksek oranda bulundu (p=0.05). Sonuç olarak, protein C ve diÄŸer endogen antikoagulanların genç strok hastalarında aktive protein C rezistansı ile beraber önem taşımasının yanısıra, ileri yaÅŸtaki hasta populasyonunda diÄŸer inflamatuar, metabolik kötü prognostik risk faktörleri ile etkileÅŸtiÄŸi sonucuna varıldı. Verilerimiz Protein C aktivasyonunu arttıracak yöntemlerin, strok tedavisinde önemli olabileceÄŸi ve prognozu deÄŸiÅŸtirebileceÄŸini düşündürmektedir. Anahtar Kelimeler : Protein C, Strok, Faktör V Leiden, Ä°leri yaÅŸ.