Turkish Journal of
GERIATRICS

Hacettepe Ãœniversitesi Tıp Fakültesi, Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı – Ankara YaÅŸlılarda ilaç kullanımı ile ilgili az sayıda çalışma bulunmaktadır. YaÅŸlı populasyonda kronik hastalık prevalansı ve çoklu ilaç kullanımı artmaktadır. Bu çalışmanın amacı huzurevinde kalan, 60 yaşından büyük bireylerdeki ilaç kullanımını deÄŸerlendirmektir. Türkiye'nin 23 ilinden toplam 1944 huzurevi sakini (748 kadın, 1196 erkek) çalışmaya katılmıştır. Katılımcılardan bilgi yüz yüze anket yolu ile toplanmıştır. Çalışma grubunun ortalama yaşı 75.4±8.2 yıl (erkekler için 74.3±7.7, kadınlar için 77.1±8.7) idi. Kronik hastalıkların prevalansı şöyle idi: hipertansiyon %30.7, osteoartrit %20.4, kalp yetmezliÄŸi %13.7, diabetes mellitus %10.2, koroner arter hastalığı %9.8, osteoporoz %8.2. Kardiyovasküler sistem ilaçları en sık kullanılan ilaçlardı (%26.7). Gruplara göre ilaç kullanım sıklığı şöyle idi: Analjezik ve steroid olmayan antiinflamatuar ilaçlar %20.8, hematopoietik sistem ilaçları %14.8, gastrointestinal sistem ilaçları %12.0, endokrin sistem ilaçları %10.6, diüretikler %10.5, vitamin ve nütrisyonel ajanlar %10.2, respiratuar sistem ilaçları %9.5, psikiyatrik ilaçlar %7.5, santral sinir sistemi ilaçları %4.7, antibiyotikler %2.8, genitoüriner sistem ilaçları %2.6, dermatolojik preparatlar %2.0, oftalmik preparatlar %1.9 ve otik preparatlar %0.9. Çalışma grubunun %5.5'i ilaç kullanımına baÄŸlı yan etki bildirdi. En sık karşılaşılan yan etki, gastrointestinal sistem yan etkileri idi. Çoklu ilaç kullanımına yaÅŸlı bireylerde sıkça rastlanmaktadır. Katılımcıların %28.2'si bir ilaç, %24.3'ü iki ilaç, %18.5'i üç ilaç, %11.7'si dört ilaç ve %17.3'ü beÅŸ veya daha fazla sayıda ilaç kullanmakta idi. Polifarmasi ve yan etkiler arasında pozitif korelasyon saptandı (r=0.146, p<0.05). YaÅŸlı bireylerde kullanılan ilaç sayısı arttıkça yan etkilerin katlanarak arttığı bilinmektedir. Çalışmamızda yan etkiler ve polifarmasi arasında pozitif bir korelasyon saptanmıştır. Doktorlar mümkün olan en az sayıda ilaç kullanımı konusunda yaÅŸlı bireyleri cesaretlendirmelidirler. Huzurevlerinde kalan bireylerde toplumda yaÅŸayan bireylere göre, özürlülük ve kronik hastalık prevelansı yüksek olduÄŸundan bu çalışma toplumda yaÅŸayan yaÅŸlı bireylerdeki ilaç kullanımını yansıtmayabilir. Anahtar Kelimeler : YaÅŸlı, Ä°laç kullanımı, Yan etkiler, Polifarmasi