2Hacettepe Üniversitesi, Psikoloji Bölümü ANKARA Giriş: Bu araştırmanın temel amacı, genç ve yaşlı yetişkinlerde yönerge türü (örtük, açık), test edilme için geçen süre (anlık ve gecikmeli) ve kelimelerin somutluk düzeyinin (somut, soyut) kelime kökü tamamlama (KKT) puanı üzerindeki etkisini incelemektir.
Gereç ve Yöntem: Çalışmada, 49 genç, 46 yaşlı olmak üzere toplam 95 gönüllü katılımcı yer almıştır. Çalışmada örtük ve açık bellek ölçümü için aynı KKT görevi kullanılırken; örtük ve açık bellek, farklı yönergeler kullanılarak ortaya çıkarılmıştır.
Bulgular: Varyans analizleri ile yaş, yönerge türü, test edilme süresi ve somutluk düzeyi değişkenlerinin KKT puanı üzerindeki temel ve ortak etkileri incelenmiştir. ANOVA sonucunda yaş, yönerge türü, test için geçen süre ve kelimelerin somutluk düzeyi değişkenlerinin KKT puanları üzerindeki temel etkileri istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur.
Sonuç: Bulgular, gençlerin yaşlılardan, örtük yönergenin açık yönergeden, anlık test edilmenin gecikmeli test edilmeden ve önceden çalışılan kelimelerin (somut/soyut) önceden çalışılmayanlardan (somut/soyut) daha başarılı hatırlama performansına neden olduğunu göstermiştir. Anlık ve gecikmeli örtük bellek performansı yaştan etkilenmiştir.
Anahtar Kelimeler : Yaşlanma; Örtük bellek; Açık bellek; Somutluk etkisi