Turkish Journal of Geriatrics 2011 , Cilt 14, Sayı 1
65 YAŞ ÜSTÜ OSTEOPOROZLU KADINLARDA VESTİBÜLER EV EGZERSİZ PROGRAMI VE POSTURAL BİOFEEDBACK TEDAVİSİNİN DÜŞME RİSKİ ÜZERİNE ETKİNLİĞİ
Hakan ALKAN, Oya TOPUZ, Necmettin YILDIZ, Selcen ALKAN, Ayşe SARSAN, Füsun ARDIÇ
1Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı, DENİZLİ Giriş: Çalışmada osteoporozlu kadınlarda vestibüler ev egzersiz programı ve biofeedback tedavisinin denge, düşme riski, fonksiyonel mobilite, duygudurum ve yaşam kalitesi üzerine etkilerini araştırmak amaçlandı.

Gereç ve Yöntem: 65 yaş üstü osteoporozlu 60 kadın hasta randomize olarak vestibüler ev egzersiz, biofeedback, vestibüler ev egzersiz ile birlikte biofeedback ve kontrol grubu olmak üzere 15'er kişilik dört gruba ayrıldı.Tüm gruplara eğitim programı verildi.Biofeedback bir ay boyunca, 20 dakikalık seanslar şeklinde, 10 seans uygulandı.Vestibüler egzersizler 1 ay süreyle, ev egzersiz programı şeklinde, günde bir kez 10'ar tekrarlı olacak şekilde verildi.Tetrax ile düşme riski, Berg denge testi, Timed Up-and- Go test, Geriatrik Depresyon Ölçeği (GDÖ) ve Short Form-36 (SF-36) yaşam kalitesi ölçeği tedaviden önce ve tedavi bitiminde değerlendirildi.

Bulgular: Tüm tedavi gruplarında, kontrol grubuna göre düşme riski, denge, GDÖ skoru, SF-36 fiziksel fonksiyon, rol kısıtlılığı ve sağlığın genel algılanması alt grupları açısından istatistiksel olarak anlamlı düzelme saptandı(p<0.05).Düşme riski ve dengedeki düzelme vestibüler egzersiz programına eklenen biofeedback grubunda,tek başına vestibüler egzersiz programı grubuna göre daha etkin bulundu(p<0.05).

Sonuç: Vestibüler ev egzersiz programı, biofeedback ve bu iki tedavinin kombinasyonu, osteoporozlu yaşlı kadınlarda düşme riski, denge, fonksiyonel mobilite, duygudurum ve yaşam kalitesinin gelişmesinde etkilidir.Vestibüler ev egzersiz programına postural biofeedback eklenmesi düşme riski ve denge üzerine etkinliği artırır.Tedavi süresinin kısa olması ve uzun dönem etkilerinin bilinmemesi çalışmamızın kısıtlılıklarıdır. Anahtar Kelimeler : Düşme Riski; Osteoporoz; Vestibüler Egzesiz, Biofeedback; Psikoloji/enstrümantasyon