Turkish Journal of
GERIATRICS

Dr. Sami Ulus Maternity and Children’s Research and Training Hospital, Department of Cardiovascular Surgery ANKARA Kalp ve damar hastalıkları insidansının yaşlanmayla birlikte artış gösterdiği ve gelişmiş ülkelerdeki mortalite ve mobiditenin önde gelen nedenlerinin başında yer aldığı bilinmektedir. Yaşlanma kronolojik bir süreç olmakla beraber bazı çevresel faktörler, kronik hastalıklar ve yaşam şeklinin yaşlanmanın özellikler kardiyovasküler sistem üzerindeki etkilerinin meydana geliş şekli ve sürecini hızlandırabildiği bilinmektedir. Yaşlılıkta damar sisteminde meydana gelen yapısal ve moleküler düzeydeki değişiklikler nedeniyle kardiyovasküler sistem fonksiyonlarında bozulmalar meydana gelmektedir. Damar yaşlanması yaşla beraber yavaş yavaş gelişen normal fizyolojik bir süreçtir. Patofizyolojik vasküler değişikliklerin en bilinenleri ateroskleroz gibi intimal düzeyde başlayan değişikliklerdir. Bununla birlikte media ve adventisyada kalınlaşma ve remodelinge yol açan diğer vasküler patolojiler ateroskleroz yokluğunda dahi yaşlılıkla beraber ortaya çıkmaktadır. Bu değişiklikler kollajen lifleri ve kovalen bağlarında artış, lokal inflamasyon, fibrozis, mukoid madde depolanması, elastin içeriğinde belirgin azalma, elastik lamina kalsifikasyonları şeklindedir. Yaşlanmayla ilişkili bu değişiklikler aterosklerozdan bağımsız olarak gelişen bir süreçtir, çoğu zaman yaşlanmayla beraber, hipertansiyon, dislipidemi, diyabet, böbrek yetmezliği, diyet, genetik ve sigara kullanımı gibi diğer faktörlerin de katkılarıyla aterosklerozu da aktive ederek kümülatif bir etki oluşturmaktadır. Bu değişikliklerin oluş şekli ve mekanizması dikkatli incelendiğinde günümüzde artan yaşlı nüfusta meydana gelebilecek kardiyovasküler olaylardan korunmakta önemli bir adım atılabilecektir. Anahtar Kelimeler : Yaşlanma; Aterosklerozis; Kan Damarları