Turkish Journal of Geriatrics 2012 , Cilt 15, Sayı 3
GENEL VE SPİNAL ANESTEZİ UYGULANAN YAŞLI KALÇA KIRIĞI OLGULARINDA DELİRYUM YAYGINLIĞI, RİSK FAKTÖRLERİ VE BİLİŞSEL FONKSİYONLAR
İnci Meltem ATAY1, Ahmet ASLAN2, Tolga ATAY3, Halil BURÇ3
1Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı ISPARTA
2Afyonkarahisar Devlet Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji KliniÄŸi AFYONKARAHÄ°SAR
3Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı ISPARTA
Giriş: Deliryum kalça kırığı bulunan geriatrik hastalarda ciddi bir mortalite ve morbidite nedenidir. Bu çalışmanın amacı, ülkemizde kalça kırığı sonrası bazı risk faktörleri birlikteliğinde ameliyat sonrası deliryum sıklığını araştırmak ve ameliyat sonrası bilişsel fonksiyonlara anestezinin etkilerini değerlendirmektir.

Gereç ve Yöntem: Çalışmaya 70 (≥60 yaÅŸ) kalça kırığı olgusu dahil edilmiÅŸtir. Hastalar, DSMIV' e göre yapılandırılmış klinik görüşme ölçeÄŸi, Standardize Mini Mental Test (SMMT) ve Deliryum Derecelendirme ÖlçeÄŸi (DDÖ) ile ameliyat öncesi ve sonrası dönemlerde deÄŸerlendirilmiÅŸtir.

Bulgular: 70 kalça kırığı olgusunun 16'sında (%22.9) ameliyat sonrası deliryum geliÅŸmiÅŸtir. GeçmiÅŸ deliryum öyküsü, ileri yaÅŸ (≥75 yaÅŸ) ve metabolik bozukluÄŸun, ameliyat sonrası deliryum riskini artıran risk faktörleri olduÄŸu bulunmuÅŸtur. Anestezi tipi, kronik hastalık varlığı ve çoklu ilaç kullanımının ameliyat sonrası deliryumu artırmadığı belirlenmiÅŸtir. SMMT ve DDÖ puanlarına göre tüm hastaların biliÅŸsel fonksiyonları etkilenmiÅŸtir.

Sonuç: Geçirilmiş deliryum öyküsü ve ileri yaş önlenemez risk faktörleri olup, kalça kırığı olgularında metabolik bozukluklar açısından destekleyici tedavi ameliyat sonrası deliryum riskini azaltabilir. Bununla birlikte, anestezi tipinin ameliyat sonrası dönemde deliryumu ve bilişsel bozukluğu artıran bir risk faktörü olmadığı belirlenmiştir. Anahtar Kelimeler : Deliryum; Kalça Kırıkları; Risk Faktörleri; Bilişsel Bozukluklar; Anestezi